Şariğat boyınşa oraza kezinde rwqsat etilgen sonday-aq orazanı bwzbaytın jağdaylar:
Şaş qiyu, qırınu, tırnaq alu, közge sürme jağu, betke boyau jağu, gül men iissu iiskeu, äyelin qwşaqtau, süyu, balalardı qwşaqtap süyu, olarmen oynau, külu, qaljıñdau, jılau, silekeydi jwtu, közge tamşı tamızu, janaspalı linza kiyu, tis protezderin salu, qızıl iekten aqqan qandı sezinu, qaqırıqtı jwtu, kekiru, mwrın quısındağı swyıqtıqtı işke qattı tartu, tañğı astan keyin tis arasında qalğan bwrşaq köleminen aspaytın astı jwtu, sergu üşin beti-qolın şayu nemese duş qabıldau.
Sonday-aq wmıtıp işip-jeu, biraq wmıtqan adam esine tüsken kezde jeudi dereu toqtatuı kerek. Alla elşisi (s.ğ.s.): «Auzı berik adam wmıtıp işip-jese, orazasın bwzbay tolıqtırsın. Öytkeni oğan jegizgen de, işkizgen de – Alla» degen (Buhari, Muslim, Tirmizi jäne Ahmed ibn Hanbal).
Wyqıdan jünip bolıp oyanu, ğwsıl aludı säresi uaqıtınan keyinge qaldıru, biraq dereu tazarınu eñ abzalı. Eriksiz auız tolı qwsu nemese onıñ işke qayta ketui orazanı bwzbaydı.
Qan aldıru nemese sülik saldıru. Payğambarımız (s.ğ.s.): «Mına üş närse oraza twtqannıñ orazasın bwzbaydı deydi:qwsu, hajamat (qan aldıru) jäne ihtilam bolu (jünip bolu)» (Sunän Tirmizi, 719).
Qwlaqqa su kiru, bwlıq ağu, temeki tütini nemese topıraq, şañ, wnnıñ tozañı, qardıñ wşqını, jauınnıñ tamşıları tamaqqa eriksiz kirse, oraza bwzılmaydı. Al nasıbay atıp, temeki şekse bwzıladı.
Közge, qwlaqqa däri tamızu, jarağa may jağu, misuak nemese tis pastasın qoldanu orazanı bwzbaydı. Alayda pastası işke ketip qalsa bwzıladı. Eñ abzalı tañ namazı kirmey twrıp tisterdi juu.
Tis jwldıru orazağa kedergi jasamaydı. Biraq jwldırğan uaqıtta auızdağı qandı yaki därini jwtpau şart. Auız ben mwrınğa su alıp şayqau orazanı bwzbaydı, tek tamaqqa ketpeuin qadağalau qajet.
Altınbek WTISHAN
QMDB Uağız-nasihat böliminiñ bas mamanı
Pikirler